WAAROM IS DE KWALIFICATIE VAN EEN MERK BELANGRIJK?
Zodra een teken alle kenmerken van een geldig merk heeft, kan je een aanvraag tot merkregistratie indienen. Een succesvolle merkregistratie verleent aan de houder exclusieve rechten op het geregistreerd merk.
Ben je de houder van een merkrecht, dan kan je optreden tegen iedere derde die gebruikmaakt van jouw beschermd merkteken, indien dat voor verwarring of afbreuk aan jouw merk kan zorgen.
Het is dus in jouw belang dat het door jouw gekozen teken alle kenmerken van een geldig merk bevat.
MERK VS HANDELSNAAM
Het doel van een merk is de door een bepaald bedrijf aangeboden producten of diensten te onderscheiden. Een handelsnaam daarentegen onderscheidt het bedrijf zelf.
In tegenstelling tot het recht op een merk, waarvoor een formele registratie vereist is, wordt het recht op een bepaalde handelsnaam verkregen door het louter gebruik ervan. De bescherming die zo’n commerciële naam geniet strekt zich ook niet over het volledig gebied van één of meerdere landen, maar wordt enkel lokaal geboden.
MERK EN JURIDISCHE BESCHERMING
Om exclusieve rechten op een merk te verkrijgen, moet je rekening houden met bepaalde regels die door de wetgever en de rechtspraak opgesteld zijn. Deze regels vormen samen het merkenrecht.
In dit artikel vertelt Mr. Franklin aan welke kenmerken een teken moet voldoen om ingeschreven te kunnen worden in het merkenregister.
VOORWAARDEN VOOR EEN GELDIG MERK
Absolute gronden-onderzoek
Er bestaan ook zogenaamde absolute gronden voor weigering van de registratie van een merk. Alle merken die ter registratie aangeboden worden, worden hieraan getoetst. Kan het door jouw gedeponeerd teken de test van deze absolute weigeringsgronden niet doorstaan, dan zal het geen bescherming verkrijgen. Een bedrijf zou er dus goed aan doen om voor het indienen van een merk eerst een grondige controle uit te voeren.
Mr. Franklin controleert graag of het door jouw voorgestelde teken de absolute gronden-test doorstaat en ook op basis van andere regels juridisch volstaat om merkbescherming te verkrijgen. Eventueel bekijken we samen wat de mogelijke alternatieven zijn. Zo kan je een weloverwogen keuze van het juiste teken maken, om daarna tot succesvolle registratie over te gaan.
Zie een andere uitgebreid artikel van Mr. Franklin voor meer informatie over het merkrecht en onze diensten met betrekking tot de registratie van jouw merk.
Individuele merken
Een individueel merk behoort aan één bepaalde onderneming. Dit merk moet de producten of diensten afkomstig van dat bedrijf onderscheiden van andere producten of diensten op de markt.
Collectieve merken
Een vereniging van meerdere ondernemingen kan gezamenlijk een merk aanvragen. Daarmee worden de goederen en/of diensten gekenmerkt die aangeboden worden door alle leden van deze vereniging.
Niet alle verenigingen van ondernemingen kunnen de houder worden van een merk. De leden van die vereniging moeten een specifieke, door de wet bepaalde bedrijvigheid verrichten. Zie de website van het Bureau voor Intellectueel Eigendom van de Europese Unie voor talrijke voorbeelden van collectieve merken.
Certificeringsmerken
Een certificeringsmerk kan niet zomaar voor elk goed of dienst aangevraagd worden. Zo’n merk onderscheidt gecertificeerde goederen van de andere op de markt aangeboden producten. De houder van een certificeringsmerk beoordeelt onafhankelijk of bepaalde producten aan de nodige vereisten voldoen opdat ze gecertificeerd kunnen worden. Denk bijvoorbeeld aan de Keurslager: dit merk houdt bepaalde kwaliteitsvereisten in.
Certificeringsmerken kunnen niet enkel aan de kwaliteit van het product gelinkt zijn, maar ook bijvoorbeeld aan milieu- of diervriendelijkheid.
SOORTEN MERKEN
Hieronder volgt een kort overzicht over de meest voorkomende types merken in praktijk
Woordmerk
Dit is een merk dat enkel uit platte tekst bestaat, zonder enig visueel element. Dit kan een enkelvoudig woord zijn, een combinatie van woorden, enzovoort. Bekijk hier voorbeelden van merken die uit een woord bestaan.
Beeldmerk
In tegenstelling tot het woordmerk bevat een beeldmerk grafische elementen (bijvoorbeeld een afbeelding). Het gaat om een teken waarmee jouw producten en diensten geassocieerd worden. Dit kan bijvoorbeeld een logo zijn, maar ook woorden met visuele elementen of een speciaal lettertype.
Vormmerk / 3D-merk
Merkregistratie kan ook worden aangevraagd voor een teken dat uitsluitend bestaat uit de vorm van een product of de vorm van de verpakking ervan. Een goed voorbeeld zijn deze bekende flesjes van Coca-Cola.
Positiemerk
Een positiemerk bestaat uit de specifieke wijze waarop het merk op het product wordt geplaatst of aangebracht. Denk bijvoorbeeld aan de plaatsing van een grafisch teken op de zijkant van een sportschoen.
Patroonmerk
Een merk kan ook bestaan uit een reeks bestanddelen die zich regelmatig herhalen. Zie deze overheidswebsite voor een goed voorbeeld.
Kleurmerk
Een enkelvoudig kleurmerk bestaat uit één kleur; ook is merkregistratie van een combinatie van kleuren mogelijk.
PRAKTISCHE VOORBEELDEN
Onderscheidend vermogen
Een merkteken moet ervoor kunnen zorgen dat de consument de producten of diensten afkomstig van een bepaald bedrijf kan onderscheiden van hetgeen wat de andere producenten op de markt brengen. Het publiek moet het merk kunnen associëren met de onderneming.
Een merk verkrijgt haar onderscheidend karakter onder andere doordat de producent dat merk naar het publiek toe gebruikt. Het publiek moet door het onderscheidend vermogen van het teken dit specifiek merk kunnen associëren met producten of diensten die jouw bedrijf verhandelt.
Hoe een gemiddelde consument jouw merk opvat is dus van bijzonder belang. Daarbij moet je niet uit het oog verliezen dat merken niet louter een beschrijvend karakter mogen hebben. Dat wil zeggen dat merken niet gewoon de te koop aangeboden producten mogen beschrijven. Is dit wel het geval, dan zal jouw aanvraag tot merkregistratie geweigerd worden.
Toelaatbaarheid
Een merk moet ook toelaatbaar zijn. Juridisch gezien wil dat zeggen dat het door jouw onderneming gebruikt teken niet in strijd mag zijn met openbare orde of de goede moraal. Tekens die bijvoorbeeld gebaseerd zijn op racistische uitdrukkingen kunnen nooit gebruikt worden als merk. Ook misleidende tekens worden niet toegelaten.
Bepaalde tekens kunnen nooit als merk toegelaten worden, bijvoorbeeld:
-
Tekens die strijdig zijn met openbare orde of goede zeden
-
Tekens die bestaan uit wapenschilden, vlaggen, staatsemblemen of emblemen van internationale organisaties
-
Tekens die bestaan uit geografische aanduidingen of beschermdeoorsprongsbenamingen
-
Tekens die traditionele aanduidingen van beschermde wijnen bevatten
-
Tekens die beschermde traditionele specialiteiten bevatten
Duidelijke weergave
Het teken dat men als merk wil deponeren, moet duidelijk en nauwkeurig kunnen worden weergegeven. Dat wil echter niet zeggen dat het teken altijd grafisch moet worden voorgesteld: een specifiek geluid kan bijvoorbeeld ook een merk zijn.
Beschikbaarheid van het teken
Tot slot moet er ook gecontroleerd worden of het door jouw gekozen teken al dan niet ingenomen is door een andere merkhouder. Daarbij voeren wij als Mr. Franklin een nieuwheidsonderzoek uit. Dat is nodig om de beschikbaarheid van het door jou gekozen merk te controleren.
Hierbij screenen we het merkenregister op een gelijkaardig merk dat reeds zou zijn geregistreerd. Een identiek of soortgelijk merk kan namelijk voor potentiële discussies zorgen. Wij maken hiervan een risico-analyse op, zodat je de potentiële moeilijkheden kan inschatten.