Wat zijn de privacyregels voor werknemers met betrekking tot activiteiten op sociale media?

Door Joyce Herssens

"Weet je wat pas demotiverend is? Werken voor een bedrijf dat alleen maar lijkt te draaien op vriendjespolitiek." Dit is slechts één van de mijoenen posts die dagelijks op sociale media verschijnen. Voor veel mensen vormen sociale media een uitlaatklep. Maar dat is niet zonder risico. Dergelijke posts kunnen de reputatie van de werkgever schaden en in sommige gevallen zelfs leiden tot ontslag. Het ontbreken van duidelijke wetgeving rond het socialemediagebruik zorgt voor extra onzekerheid. In deze blogpost bekijken we wat je als werknemer wel en niet mag posten, welke rechten je hebt, en wat werkgevers mogen doen.

Vrijheid van meningsuiting ≠ alles kunnen zeggen

In deze situaties komen het recht op vrije meningsuiting en het recht op privacy samen. Hoewel deze twee rechten grondwettelijk verankerd zijn, hebben deze geen onbeperkte werking. Een arbeidsovereenkomst brengt ook plichten met zich mee. Zo bepaalt artikel 16 Arbeidsovereenkomstenwet (AOW) dat werknemer én werkgever elkaar respect en eerbied moeten tonen. En ook wordt door artikel 17 AOW bepaalt dat een werknemer een loyaliteitsplicht tegenover zijn werkgever heeft. Dit betekent concreet dat posts op sociale media tegen je kan worden gebruikt.

Openbaarheid van je activiteit

Of een post privé of openbaar is, speelt een belangrijke rol bij het inroepen van het recht op privacy. Het uitgangspunt geldt hier: hoe toegankelijker je activiteit, hoe minder het recht op privacy speelt. Het Arbeidshof van Brussel heeft in zijn arrest van 4 maart 2010 het publiekelijk karakter van een post in zijn beoordeling van een ontslagzaak meegenomen.

 

Rechtmatigheid van bevindingen door werkgever

In geval van een ontslag om dringende reden, is het aan de werkgever om bewijs te leveren als je het ontslag betwist. Het bewijs is rechtmatig op voorwaarde dat de werkgever het recht op privacy respecteert. Als een werkgever je privéprofiel doorspit op zoek naar bewijs, raakt dat je recht op privacy. Maar als jij iets openbaar hebt gepost, bijvoorbeeld een reactie onder een krantenartikel op Facebook, dan mag dat wél als bewijs worden gebruikt.

Maar in het eerste geval geldt een nuancering door de Antigoon-rechtspraak die zijn intrede maakt in het burgerlijk recht. Dit betekent dat een bewijsstuk, dat voldoet aan de voorwaarden, toch gebruikt mag worden, ook al zou die niet rechtmatig zijn. Dit geeft werkgevers een extra zekerheid.

Bestaan van een gedragscode

Steeds meer bedrijven hanteren een gedragscode om zich te beschermen tegen deze activiteiten. Ook biedt dit voor werknemers meer duidelijkheid wat kan en wat niet kan. Daarnaast kunnen ook niet-werkgerelateerde onderwerpen, zoals politieke kwesties, in de gedragscodes worden opgenomen, omdat het openbaar uiten hiervan mogelijk in strijd is met de waarden van het bedrijf. In ontslagzaken kunnen de gedragscodes een belangrijke rol spelen bij de besluitvorming.

Wat kun je als werknemer doen?

·       Check je profielinstellingen

·       Check of je werkgever een gedragscode heeft

·       Wees bewust van wat je post: kritiek uiten kan, maar blijf loyaal. Je vrijheid stopt waar de reputatie van je werkgever onnodig wordt geraakt.