In crisistijden zijn veel ondernemers bezig om innovatieve oplossingen te ontwikkelen en zo het verschil met hun concurrenten te maken. Als je een idee heeft en dit verder wil uitwerken en commercialiseren, zal je mogelijks op zoek gaan naar commerciële of strategische partners om mee te werken aan de realisatie van jouw idee of om erin te investeren. Om te vermijden dat een derde met je idee gaat lopen van zodra hij of zij de onderhandelingstafel heeft verlaten, is het belangrijk dat je jouw idee voldoende beschermt.
Het i-depot kan hiervoor een handig instrument zijn en tot 30 juni 2020 kan iedereen zijn of haar idee, concept of format zelfs gratis registreren. Maar wat is een i-depot en waarvoor kan het nuttig zijn? En hoe koppel ik dit aan een geheimhoudingsovereenkomst? Ik zet de belangrijkste aandachtspunten op een rij.
Innovatie beschermd door intellectuele eigendomsrechten
Intellectuele eigendomsrechten bieden een ruim kader ter bescherming van uw innovatief idee. Er bestaan verschillende intellectuele rechten zoals het auteursrecht, octrooirecht, merkenrecht, tekeningen- en modellenrecht, enzovoort.
In dit artikel focus ik, gelet op de invalshoek van het i-depot, op het auteursrecht. Auteursrecht verkrijg je automatisch (dus zonder enige registratie of kost) van zodra je een werk gemaakt heeft dat getuigt van “originaliteit”. Dit wil zeggen dat het werk tot stand is gekomen door het maken van je eigen vrije en creatieve keuzes, zodat het werk jouw persoonlijke stempel draagt. Dit heeft op zich niets te maken met het artistieke of esthetische niveau. Ook software kan beschermd worden door het auteursrecht, voor zover deze het resultaat is van jouw intellectuele inspanningen. Zodra je werk voldoet aan het criterium van originaliteit en voorzover er geen inbreuk wordt gepleegd op rechten van derden, bent je in principe exclusief gerechtigd om jouw werk te exploiteren. Pleegt iemand anders een inbreuk op je auteursrecht, dan kan je je via de rechtbank verzetten hiertegen en onder andere schadevergoeding vorderen.
Belangrijk is dat het auteursrecht enkel toepasselijk is indien je jouw idee een concrete vorm hebt gegeven. Ben je een auteur van boeken, dan zal je geen bescherming krijgen voor een interessante verhaallijn die enkel in jouw hoofd zit. Je kan wel bescherming krijgen indien je het verhaal in een concrete tekst of roman hebt neergeschreven.
Gratis i-DEPOT en koppeling aan geheimhoudingsovereenkomst
Wellicht voel je aan dat het auteursrecht geen oplossing biedt als je slechts een idee hebt maar niet over de expertise of de middelen beschikt om dit in een concrete vorm te gieten. Als je jouw idee met een onderhandelingspartner deelt, loopt je bijgevolg het risico dat die met uw idee gaat lopen, zonder dat het auteursrecht je hier kan redden.
Wat kan je wel doen? Ten eerste kan je jouw idee deponeren bij het Bureau voor Intellectuele Eigendom (“BOIP”) via een i-DEPOT. Hiermee verkrijg je een vaste datum op jouw idee (namelijk de datum van het depot), wat een essentieel bewijsmiddel is indien iemand anders je idee zou stelen en zou claimen dat hij of zij de uitvinder is. Om innovatie te ondersteunen in Coronatijden, heeft het BOIP deze registratie voor de maand juni 2020 tijdelijk gratis gemaakt.
Ten tweede kan je met jouw onderhandelingspartner een geheimhoudingsovereenkomst (“non-disclosure agreement” of “NDA”) sluiten. Hierin kom je met de contractpartij overeen dat hij of zij jouw idee moet geheimhouden en dat hij of zij deze niet zelf mag commercialiseren, en dit op straffe van een contractueel afgesproken schadevergoeding.
Je kan trouwens twee vliegen in één klap slaan aangezien het BOIP sinds mei 2020 het toelaat om online een NDA te maken die onmiddellijk gekoppeld is aan jouw specifieke i-DEPOT. Zo toon je aan dat je concrete stappen hebt genomen om de inhoud van jouw i-DEPOT geheim te houden, waardoor je onderhandelingspartner ontmoedigd zal zijn om met jouw idee te gaan lopen. Bovendien verstrek je jouw positie als ideehouder in een eventueel geschil, want als jouw onderhandelingspartner toch de inhoud van je i-DEPOT openbaar zou maken, kan je eenvoudig aantonen dat de NDA werd geschonden.
Voor verdere vragen over auteursrecht, geheimhoudingsovereenkomsten of bescherming van innovatieve ideeën kan je terecht op deze pagina over het intellectueel eigendomsrecht en mag je rechtstreeks contact opnemen via pieter@misterfranklin.be.