De huidige informatiemaatschappij liegt er niet om: het verwerven van kennis garandeert een concurrentievoordeel. Door middel van intellectuele eigendomsrechten is het mogelijk om kennis te beschermen en soms ook tegen betaling over te dragen. Recentelijk zijn deze intellectuele eigendomsrechten verankerd in het Wetboek van Economisch Recht. Boek XI handelt integraal over de intellectuele eigendom. Dit wetboek doet meer dan alleen de bestaande wetten codificeren. Het bevat ook enkele nieuwe of aanvullende bepalingen. De perfecte aanleiding voor Mr. Franklin om het belang en de voordelen die intellectuele eigendomsrechten bieden nog eens op een rij te zetten.
Indien een onderneming of een particulier geconfronteerd wordt met oneerlijke handelspraktijken, bijvoorbeeld het namaken van goederen door een concurrent, kan men beroep doen op de Wet Marktpraktijken: via de gewone proceduremogelijkheden kan men zich verdedigen tegen mogelijke inbreukmakers indien men een inbreuk op de eerlijke marktpraktijken kan aantonen. Wanneer je daarenboven houder bent van een intellectueel eigendomsrecht, bijvoorbeeld een merkenrecht op jouw logo of een octrooi, kan je je beroepen op heel wat bijkomende opties om jouw rechten te vrijwaren. Hierbij een korte opsomming:
Vordering tot staking
In plaats van een gewone procedure ten gronde tot stopzetting van de inbreuk te voeren, kan de houder van een IE-recht eenzelfde resultaat sneller, maar zonder de mogelijkheid tot schadevergoeding, bekomen via de zogenaamde stakingsvordering. Hierbij verkrijgt men meteen een eindbeslissing over de namaak en de staking ervan. Het stakingsbevel kan gekoppeld worden aan een dwangsom en kan zowel ten aanzien van de inbreukmaker als ten aanzien van tussenpersonen gevraagd worden.
Beslag inzake namaak
Deze uitzonderlijke procedure heeft tot doel de realiteit en de omvang van de inbreuk op een snelle en efficiënte wijze te bewijzen. Wanneer je vaststelt dat iemand jouw goederen namaakt, goederen produceert met uw logo op, of een andere mogelijke inbreuk pleegt op jouw IE-recht, dan kan je via deze weg eenzijdig vragen dat deze goederen in beslag worden genomen. Aangezien de inbreukmaker van deze procedure voorafgaandelijk niet op de hoogte dient gesteld te worden, behoudt je het verrassingseffect en kan je zo voldoende bewijsmateriaal verzamelen. Zo wordt het risico omzeild dat de goederen ‘spoorloos’ verdwijnen.
Schadevergoeding
In alle IE-wetten wordt uitdrukkelijk benadrukt dat iedere “benadeelde recht heeft op de schadevergoeding van elke schade die hij door de namaak lijdt”. Men kan ook vorderen dat de inbreukmaker alle informatie prijs geeft van de mogelijke herkomst of distributie van namaak. De goederen kunnen uit het handelsverkeer worden teruggeroepen en nog niet in de handel gebrachte goederen dienen afgegeven te worden. In de gevallen van kwade trouw kan men bovendien vorderen dat de gemaakte winst wordt afgedragen.
Strafrechtelijke sancties
Sinds 2007 kunnen inbreuken op de intellectuele eigendomsrechten ook strafrechtelijk worden vervolgd. Het nieuwe boek XI van het Wetboek Economisch Recht, verhoogt deze bestraffing van namaak. Door de straffen te verhogen en zo inbreuken te ontmoedigen wil de wetgever streven naar meer efficiëntie in de namaakbestrijding. Er kunnen vanaf 1 januari 2015 geldboetes opgelegd worden van 500 tot 100 000 Euro en/of een gevangenisstraf van één jaar tot vijf jaar.
Het is duidelijk dat het intellectueel eigendomsrecht steeds meer aan belang wint. Dit is zeker zo op economisch vlak maar ook de wetgever blijft niet achter en voorziet een steeds betere bescherming. Als ondernemer mag u daarom zeker deze vorm van bescherming niet over het hoofd zien.