De verkiezingen staan voor de deur. Deze periode gaat steeds hand in hand met affiches die de voortuin van de buren tooien en een overvolle brievenbus die uitpuilt van folders met elk hun specifieke kleur. Ook op sociale media moeten we de karrenvracht aan promofilmpjes ondergaan van wuivende politici die steeds weer enthousiast aangeklampt worden.
Hoe zit dit nu met de GDPR?
Er kan geen twijfel over bestaan dat de vele brieven en folders die we in onze brievenbus vinden met electorale doeleinden vallen onder het begrip ‘direct marketing’. Is sommige gevallen zijn de folders heel persoonlijk gericht aan een specifieke persoon, in een handgeschreven envelop of met voorgedrukt etiket. Kan dit zomaar?
De GDPR stelt in overweging 47 dat de verwerking van persoonsgegevens ten behoeve van direct marketing mag uitgevoerd worden onder het gerechtvaardigd belang. Dit betekent dat een verwerking die noodzakelijk is voor de behartiging van de gerechtvaardigde belangen van een politieke partij of kandidaat rechtmatig is, mits de belangen of de rechten en vrijheden van de betrokkene niet zwaarder doorwegen. Hierbij dient rekening gehouden te worden met de aard van de persoonsgegevens, het doel van de verwerking, het tijdstip en de redelijke verwachting van de betrokkene. Zo is het wettelijk gezien voor politieke partijen mogelijk om gegevens van de kiezerslijsten en de personenlijsten uit het bevolkingsregister aan te wenden als een rechtmatige gegevensbron voor het voeren van politieke prospectie in de aanloop van verkiezingen. Andere bronnen, met uitzondering van lijsten van partijlidmaatschappen, mogen dan weer niet aangewend worden. In de aanloop naar de verkiezingen toe is het daarenboven voorzienbaar voor de burger dat hij electorale promotieberichten zal ontvangen. Het gerechtvaardigd belang kan aldus geldig aangewend worden als rechtsgrond voor het versturen van een electorale folder.
Informatieverplichtingen
Echter, wat in veel folders en websites van de politieke partijen ontbreekt is de informatieverplichting aan de burgers die ze zo massaal bestookt. Hierbij moet de wettelijke grondslag worden verduidelijkt, welke persoonsgegevens door wie verwerkt worden en waar deze gegevens vandaan komen. Daarenboven moet de betrokkene op de mogelijkheid worden gewezen om zijn rechten uit te oefenen. Daar de electorale folders onder direct marketing vallen moet onder meer de mogelijkheid worden gegevens aan de burger om zich te verzetten tegen het gebruik van zijn gegevens voor dergelijke marketing toepassingen. Dit recht op bezwaar moet niet gemotiveerd worden en moet strikt nagekomen worden. Ik vrees dat weinig partijen hierop voorzien zijn.
Een voorbeeld kan genomen worden aan de Vlaamse Overheid, die naar aanleiding van de verkiezingen uitgebreid de burger informeert over de verwerking van haar persoonsgegevens naar aanleiding van de aankomende verkiezingen via
Meer informatie omtrent de GDPR en/of onze diensten kan u hier vinden.